Latino: dall'autore Seneca, opera De Ira 02 parte 16; 01-03
[XVI] [1] 'Animalia' inquit 'generosissima habentur quibus multum inest irae | [XVI] [1] Dicono: Fra gli animali si giudicano più pregiati quelli più facili allira |
Errat qui ea in exemplum hominis adducit quibus pro ratione est impetus: homini pro impetu ratio est | Erra chi pone a confronto con gli uomini quegli esseri che in luogo della ragione hanno listinto: luomo in luogo dellistinto ha la ragione |
Sed ne illis quidem omnibus idem prodest: iracundia leones adiuvat, pavor cervos, accipitrem impetus, columbam fuga | Ma neppure questi esseri hanno tutti la stessa fonte da cui trarre vantaggio: lira giova ai leoni, la paura ai cervi, lassalto allo sparviero, la fuga alla colomba |
[2] Quid quod ne illud quidem verum est, optima animalia esse iracundissima | [2] E poi è forse vero che gli animali più iracondi siano i migliori |
Feras putem, quibus ex raptu alimenta sunt, meliores quo iratiores: patientiam laudaverim boum et equorum frenos sequentium | Ritengo che le bestie feroci, che traggono il sostentamento dalla rapina, sono tanto migliori quanto più sono irascibili:dei bovi e dei cavalli che obbediscono al morso apprezzerei piuttosto la docilità |
Quid est autem cur hominem ad tam infelicia exempla revoces, cum habeas mundum deumque, quem ex omnibus animalibus, ut solus imitetur, solus intellegit | E che ragione cè di confrontare luomo con esempi tanto infelici, avendo come termine di riferimento luniverso e la divinità, che luomo solo, tra tutti gli esseri vi venti, è in grado di capire, sì da imitarla egli solo |
[3] 'Simplicissimi' inquit 'omnium habentur iracundi | [3] Dicono: Gli iracondi sono considerati tra tutti i più sinceri |
Fraudulentis enim et versutis comparantur et simplices videntur quia expositi sunt | Certo, perché vengono paragonati agli ingannatori e agli astuti, e sembrano sinceri perché sono scoperti |
Quos quidem non simplices dixerim sed incautos: stultis luxuriosis nepotibusque hoc nomen inponimus et omnibus vitiis parum callidis | Io non li chiamerei sinceri ma imprudenti: con questo termine ci riferiamo agli sciocchi, ai lussuriosi, agli scialacquatori e a tutti i difetti poco accorti |